Poprawnie skonstruowana wentylacja w mieszkaniu jest jedną z istotniejszych cech, które powinien mieć budynek mieszkalny. Odpowiada to nie tylko za prawidłową cyrkulację powietrza pomiędzy pomieszczeniem a środowiskiem zewnętrznym, ale także odpowiada za stan całego budynku oraz zdrowie i dobre samopoczucie członków rodziny. Którą metodę wentylacji wybrać w domu? Jakie są rozwiązania? Jakie rozwiązania sprawdzają się w domach jednorodzinnych?

Istnieją różne rodzaje wentylacji, ale niezależnie od zastosowanych mechanizmów mają jeden zamysł działania, jakim jest wymiana powietrza. Oczywiście ma to głównie na celu zapewnienie mieszkańcom komfortu – oprócz powietrza wywiewanego z pomieszczenia usuwane są również szkodliwe związki (np. Dwutlenek węgla) oraz nadmiar pary wodnej – dzięki temu powietrze pozostaje „świeże” i lepiej się nim oddycha. Dodatkowo skuteczna wentylacja w domu zapobiega gromadzeniu się wilgoci, tym samym zapobiegając powstawaniu grzybów i pleśni, co nie pozostaje bez znaczenia dla stanu ścian i stropów budynku. Istnieje wiele rodzajów wentylacji – który wybrać, aby zapewnić prawidłową wymianę powietrza w pomieszczeniu?

Wentylacja grawitacyjna a temperatura w domu i na zewnątrz

Aby wentylacja grawitacyjna działała efektywnie (jest to najpopularniejsza ze wszystkich opcji), niezbędna jest różnica temperatur między otoczeniem wewnętrznym a zewnętrznym naszego domu. W efekcie powstaje ciśnienie, które umożliwia przepływ powietrza w kominie wentylacyjnym.

Członkowie rodziny w domu, w pomieszczeniach takich jak kuchnia, łazienka, garderoba i pralnia, a także na ostatnim piętrze domu jednorodzinnego odczuwają ten proces najsilniej, ponieważ to w tych miejscach montuje się kratki wentylacyjne, przez które powietrze wpada do komina. I ucieka tamtędy na zewnątrz, dlatego członkowie rodziny mogą odczuwać większy „przeciag” w tych pomieszczeniach (tym samym temperatura w tych pomieszczeniach będzie się obniżać), co świadczy o poprawnej wentylacji domu jednorodzinnego. Jednak nie jest to jedyny rodzaj wentylacji.

Rodzaje wentylacji, które można zastosować w domu

Każdy mieszkaniec domu jednorodzinnego ma własne potrzeby, preferencje ale również, są także wyróżnia się specyficzne projekty domów jednorodzinnych. Na rynku pojawiają się coraz nosze technologie i rodzaje urządzeń wentylacyjnych, w tym klasyczna wentylacja grawitacyjna. Pod wpływem czasu okazuje się, że rozwiązania stosowane od wielu lat to po prostu za mało. 

Wentylacja grawitacyjna ze wspomaganiem

Jak skuteczna powinna być wentylacja grawitacyjna? Przepisy przewidują, że wymiana powietrza w budynku z maksymalnie 3 osobami musi dochodzić do 30m3 na godzinę, a w mieszkaniu powyżej 3 osób – do 50m3 na godzinę. Ponieważ wentylacja mechaniczna w domach (domy parterowe, zwłaszcza domy jednorodzinne) zwykle nie spełnia tych norm, konieczne jest zapewnienie jej wsparcia. Można to osiągnąć montując obrotowe nasadki na wylotach kanałów wentylacyjnych w kominie, zwykle mają one napędy elektryczne i są włączane tylko w razie potrzeby.

Dodanie nasadek obrotowych do systemu wentylacyjnego rozwiązuje problem niedostatecznej wentylacji komina wentylacyjnego, poprawiając tym samym sprawność całego systemu. W dziedzinie wentylacji domów jednorodzinnych jest to coraz powszechniejsze rozwiązanie – także dlatego, że ludzie są coraz bardziej świadomi nieskuteczności samej wentylacji grawitacyjnej. Dodatkowo jest to doskonały wybór dla domów energooszczędnych. W domach energooszczędnych szczelność okien i całego budynku jest priorytetem (dzięki temu cyrkulacja powietrza spowodowana różnicą temperatur wewnątrz i na zewnątrz budynku jest bardzo niska).

Chcesz dowiedzieć się więcej? Sprawdź: Jak często należy serwisować klimatyzację?

Wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła

Najlepszą radą przy zastosowaniu wentylacji w domach energooszczędnych jest zainstalowanie rekuperatora – urządzenia, które zapewnia odpowiednią wentylację mechaniczną i odzyskać ciepło. Na czym polega ten mechanizm? Powietrze z zewnątrz wpada do domu przez wlot powietrza, a następnie trafia do rekuperatora, gdzie jest ogrzewane ciepłym powietrzem pobieranym z domu. Następnie do pomieszczenia wpuszczane jest czyste, ogrzane powietrze, a „zużyte” powietrze dostaje się na zewnątrz. Ta metoda jest bardziej skuteczna niż wentylacja grawitacyjna – nie tylko dlatego, że utrzymuje odpowiednią cyrkulację powietrza, ale także dlatego, że minimalizuje straty ciepła, które występują podczas tradycyjnych operacji wentylacyjnych.

Jaki jest koszt wentylacji mechanicznej? Cena montażu takiego systemu, razem z rekuperatorem, może sięgać nawet kilkunastu tysięcy złotych. Pomimo tego, że cena jest wysoka to nie jest ona droższa od innych. Z szerszej perspektywy, koszt kominów i kanałów wentylacji tradycyjnej, ich konstrukcja i późniejsze modyfikacje (gdy wentylacja grawitacyjna jest nieefektywna), wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła i jej koszt są zbliżone do metod klasycznych. Przede wszystkim należy mieć na uwadze to, że budowane dziś domy są lepiej uszczelnione niż budowane dotychczas, co właściwie nie sprzyja grawitacyjnej cyrkulacji powietrza – dlatego warto pomyśleć o nowoczesnej formie wentylacji, jaką jest jej mechaniczna forma.

Wentylacja naturalna

Najpopularniejszą metodą wymiany powietrza w domach jest wspomniana już wentylacja grawitacyjna, zwana też wentylacją naturalną. Jest ona używana od naprawdę wiele lat, a jej popularność nadal nie spadła – głównie ze względu na niski koszt konstrukcji, który jest w rzeczywistości najniższym kosztem eksploatacji.

Jak działa wentylacja naturalna czyli grawitacyjna? Polega na odprowadzaniu ciepłego i „zużytego” powietrza na zewnątrz przez zaprojektowany wcześniej kanał. Wentylacja grawitacyjna a właściwie jej mechanizm, polega na wykorzystaniu różnicy ciśnień w kanale wentylacyjnym, która występuje na skutek zaistnienia określonych warunków. Należą do nich podgrzewanie powietrza wewnątrz domu poprzez naturalne nieszczelności, skośne okna lub specjalne nawiewniki, nadmuch powietrza z zewnątrz i umożliwienie swobodnego przepływu powietrza – na przykład pozostawienie szczeliny pod drzwiami. Niestety, chociaż wentylacja grawitacyjna jest najpopularniejszą metodą wietrzenia, ma wiele wad, które z pewnością wpłyną na jakość powietrza w domu, a także spowodują kondensację wody oraz tworzenie się pleśni i grzybów. Dzieje się tak, ponieważ otwory okienne i drzwiowe są coraz lepiej uszczelniane, a liczba mostków termicznych jest zminimalizowana. To z kolei znacznie zmniejsza intensywność naturalnej cyrkulacji powietrza, a wtedy wentylacja grawitacyjna nie może spełnić swojego zadania.

Wybierając konkretny rodzaj wentylacji, warto wziąć pod uwagę długofalowe skutki swojej decyzji. Jednocześnie należy pamiętać, że najtańsza opcja w przyszłości może spowodować konieczność poniesienia dodatkowych kosztów – np. Zamontowanie nasadki obrotowej w przypadku wentylacji grawitacyjnej zwiększy cyrkulację powietrza.